مراحل گرم کردن پیش از تمرین از زبان ماکسیم ریزانوف

مراحل گرم کردن پیش از تمرین من، معمولا بین 30 تا 40 دقیقا طول می‌کشد.  من از گام‌ و آرپژ در چهار اکتاو و دوبل نوت در دو اکتاو استفاده می‌کنم. گام خود را بر اساس قطعه‌ای که در آن روز باید تمرین کنم انتخاب می‌کنم. اگر زمان داشته باشم کمی به تمرینات ویبراتو و تغییر پوزیسیون هم می‌پردازم.

در ابتدا یک گام را با سرعت بسیار آهسته می‌نوازم. هر نوت حدود 5 یا 6 ثانیه و هرکدام با یک آرشه جداگانه. سعی می‌کنم با قدرت کم (پیانو) و بدون هیچ فشاری نوت‌ها را اجرا می‌کنم و بر یکسان بودن صدای همه نوت‌ها تمرکز کنم. نباید هیچ تغییر ناگهانی در افزایش یا کاهش قدرت صدا (کرشندو و دکرشندو) در قسمت‌های مختلف آرشه شنیده شود. همچنین باید دقت کنیم هیچ حرکت اضافی در هنگام نواختن نوت‌ها و هم در زمان تعویض آرشه، در دست راست نداشته باشیم. باید بتوانیم تعویض آرشه‌هایی بسیار نرم و روان داشته باشیم. با اینکار می‌توانیم تمام عبارت‌های قطعه موسیقی را بدون اینکه تغییرات آرشه تداخلی در آن ایجاد کند، بنوازیم. سپس سرعت را افزایش می‌دهیم و همچنان هر نوت را در آرشه جداگانه می‌نوازیم.

در مرحله بعد آرشه‌های دتاشه (Detache) را با وسط آرشه می‌نوازم. (برای این تمرین از طول آرشه بسیار کمی استفاده می‌کنم.) در ابتدا آهسته این کار را انجام می‌دهم و به تدریج سرعت را بیشتر و بیشترمی‌کنم. سعی می‌کنم به اتصال بین نوت‌ها توجه کنم به طوری که انگشتان دست چپ با تغییر آرشه در محل صحیح خود قرار بگیرند. نوت‌های این تمرین باید تا حد امکان لگاتو و ماهیتی متصل به هم داشته باشند.

پس از این تمرین، به نواختن آرشه اسپیکاتو می‌پردازم. (3 بار برای هر نوت در پاشنه آرشه.) باید سعی کنیم آرشه ‌های مورد استفاده برای تمام نوت‌ها به یک اندازه باشند. معمولا نگه داشتن آرشه پس از اجرای آرشه راست، مشکل‌تر می‌شود. پس از این کار به وسط آرشه باز می‌گردم. (4 نوت با تکنیک دتاشه و 4 نوت با تکنیک اسپیکاتو به صورت متوالی و تکرار این کار.) این توالی باید ابتدا با سرعت آهسته انجام شود و به تدریج با سرعت متوسط، سریع و بسیار سریع اجرا شود. در سرعت بالا تنها از تکنیک آرشه اسپیکاتو استفاده می‌شود. آرشه اسپیکاتو شما باید کاملا کنترل شده باشد و نباید به صورت پرش‌هایی آزادانه و بدون کنترل پدیدار شود. اگر با سرعت کم (Slow motion) آرشه اسپیکاتو را بررسی کنیم، در واقع آرشه دتاشه‎‌ای است که پس از اجرای هر نوت با پرشی اندک از سیم فاصله گرفته و دوباره به سیم باز می‌گردد.

پس از این مرحله به تمرین آرشه پورتاتو می‌پردازم. چهار و هشت نوت در هر تعویض آرشه. این کار باید با تمرکز بر حرکت باز و بسته شدن آرنج انجام شود و بین نوت‌ها آرنج متوقف نشود. پس از این کار آرشه‌های لگاتو را می‌نوازم (چهار، هشت، شانزده و بیست و چهار نوت در هر آرشه.)

در ادامه به تمرین آرپژ می‌پردازم. چهار نوت در هر آرشه و با تمرکز بر تغییر سیم و پوزیسیون دست چپ. سعی می‌کنم به آرامش و آزادی عمل دست چپ توجه داشته باشم، طوری که بتواند به راحتی به سمت قفسه سینه حرکت کند و در پوزیسیون‌های بالا احساس راحتی داشته باشد. در هنگام نواختن در پوزیسیون‌های بالا، انگشت شست دست چپ می‌تواند از زیر دسته ساز جدا شود و کناره‌ی فینگربورد را لمس کند. نوازندگان ویولا برای رفتن به پوزیسیون‌های بالا به صورت آزادانه، می‌توانند آرنج خود را به سمت قفسه سینه بچرخانند و انگشت شست را از محل خود آزاد کنند. در تغییر پوزیسیون‌ها سعی می‌کنم فشار انگشتی که قصد دارم توسط آن تغییر پوزیسیون را انجام دهم را آزاد کنم و به حالتی مشابه به نواختن فلاژوله برسم.

آرپژ ها را هم از همان نوت‌ها شروع می‌کنم و ماهیت آنها را به ترتیب تغییر می‌دهم (مینور، ماژور، معکوس اول و دوم، دومینانت 7)

کار خود را با نواختن دو اکتاو دوبل نوت با فواصل سوم، ششم و اکتاو به پایان می‌رسانم. به این نتیجه رسیدم که نواختن دوبل نوت‌ها تمرین خوبی برای نگه داشتن انگشتان در جای خود است. به همین دلیل انگشتان من بدون دلیل از جای خود بلند نمی‌شوند و از سیم فاصله نمی‌گیرند.

نویسنده و مترجم: علیرضا شهابی، نوازنده و مدرس ویولن

سوئیت در ر مینور اثر جان سباستین باخ با اجرای ماکسیم ریزانوف